AKTOR HENRYK GOŁĘBIEWSKI KOLEJNĄ OFIARĄ SCAMU!

Aktualności

PROWOKACYJNA KAMPANIA TELEWIZJI PULS I KOMENDY GŁÓWNEJ POLICJI UŚWIADAMIA, JAK PRZESTĘPCY WYKORZYSTUJĄ SZTUCZNĄ INTELIGENCJĘ

Telewizja Puls wraz z Komendą Główną Policji i Fundacją Telewizji Puls „Pod Dębem” wystartowała 14 listopada z kolejną odsłoną kampanii społecznej #ZnamTeNumery skierowanej do seniorów i ich bliskich. Wykorzystując sztuczną inteligencję, inicjatorzy kampanii tym razem stawiają się w roli zarówno internetowego oszusta, jak i edukatora. W ten niestandardowy sposób uświadamiają, jak zaawansowane są możliwości sztucznej inteligencji i ostrzegają  przed potencjalnymi zagrożeniami.

14 listopada w Światowy Dzień Seniora na anteny TV Puls, Puls 2, do Internetu i na nośniki Digital OOH w całej Polsce trafił kontrolowany scam z reklamą „Emerytury na maxa” – produktu, który w rzeczywistości nie istnieje. Promował go ambasador kampanii społecznej #ZnamTeNumery, aktor znany z serialu Telewizji Puls „Lombard. Życie pod zastaw” – Henryk Gołębiewski.

W pierwszym tygodniu stronę internetową Emeryturanamaxa.pl odwiedziło około 15 tysięcy osób, dając się nabrać na scam. To pokazuje, jak realne jest zagrożenie ze strony internetowych oszustów i jak ważne są tego typu kampanie społeczne.

Wykorzystując sztuczną inteligencję oszuści są w stanie „zatrudnić” dowolną gwiazdę do swoich nagrań, pobierając kilka zdjęć i próbek video z Internetu. Widzieliśmy już między innymi Igę Świątek czy Roberta Lewandowskiego[2], których wizerunek bezprawnie wykorzystano do reklamy nieistniejących produktów czy usług. Podobny mechanizm wykorzystano w kolejnej odsłonie kampanii społecznej #ZnamTeNumery, tworząc wideo-scam z Henrykiem Gołębiewskim. Jak potwierdzają badania, na tego typu manipulacje szczególnie narażeni są seniorzy, choć ofiarą scamu może paść każdy, bez względu na wiek, płeć czy wykształcenie.

Jak to zrobiono, czyli jak powstaje kontrolowany scam?

Ponad 60% Polaków używa AI do codziennej pracy. Daje ona ogromne możliwości, choć intencje towarzyszące jej wykorzystaniu mogą być różne. Aby ukazać możliwości sztucznej inteligencji, Telewizja Puls wraz z Komendą Główną Policji umieściła ją w centrum kolejnej odsłony kampanii społecznej #ZnamTeNumery. Został stworzony fikcyjny produkt inwestycyjny „Emerytura na maxa”, który miał zachęcić seniorów do szybkiego i łatwego zysku (hasła: „Prosta kasa na złote lata. Zwiększ emeryturę nawet 2-krotnie!”). Powstało wideo-scam, którego głównym bohaterem został Henryk Gołębiewski. Aktor na planie zdjęciowym spędził… 0 minut!

Propozycja Telewizji Puls bardzo mnie zaskoczyła. Nie do końca byłem pewien, jaki będzie efekt video, które powstało przecież bez mojego udziału! Kiedy je zobaczyłem, przeraziłem się – oszuści, dzięki zaawansowanym technologiom, są w stanie spreparować dowolny materiał, wykorzystując bezprawnie wizerunek wybranej osoby, a następnie wyłudzać w ten sposób dane czy oszczędności seniorów. Już wielokrotnie to podkreślałem w wywiadach – nie wierzmy we wszystko, co zobaczymy w Internecie” – powiedział Henryk Gołębiewski, ambasador kampanii społecznej #ZnamTeNumery.

 – Wystarczyło znaleźć w Internecie jedno zdjęcie i próbkę głosu. Po tym nastąpiła seria testowania różnorodnych narzędzi, prób, błędów i poszukiwań kolejnych nowych oprogramowań, wyspecjalizowanych w unikalnym elemencie generatywnej AI. Te narzędzia umożliwiły nam stworzenie materiału wideo, a w nim wypowiedzi, która nigdy nie padła z ust pana Henryka Gołębiewskiego. Jego mimikę odtworzyliśmy, nagrywając koleżankę z pracy. Na obecnym etapie zaawanasowania tej technologii, dla profesjonalisty stworzenie takiego materiału to kwestia kilku dni. Obserwując tempo rozwoju sztucznej inteligencji, za chwilę wystarczą nie dni, a godziny, co nie umknie uwadze oszustów i scammerów – dodali Artur Cetnarowski i Mateusz Sobkowiak z Działu Autopromocji Telewizji Puls, którzy stworzyli wideo-scam.

„Emerytura na maxa” to kontrolowany, wygenerowany prawie w pełni przez AI scam. Został on stworzony w celu edukacji seniorów i ich bliskich na temat zagrożeń, które niesie ze sobą sztuczna inteligencja, stając się kolejnym narzędziem w rękach oszustów. Wideo miało na celu promowanie fałszywej oferty, podobnej do tych, na które często można złapać się w Internecie. W tym przypadku wabikiem był  wizerunek znanego aktora oraz wizja łatwego i szybkiego zysku.

Emerytura na maxa – element kampanii społecznej #ZnamTeNumery – została podzielona na dwa etapy. Pierwszy z nich polegał na emisji wideo ze scamem i trwał od 14 do 20 listopada. Pojawiło się ono na antenach TV Puls i Puls 2, w Internecie, a dzięki wsparciu partnerów – także na grupach na Facebooku Polskiego Związku Kół Gospodyń Wiejskich i Radia Pogoda oraz na nośnikach Digital OOH przy dworcach kolejowych i w głównych ciągach komunikacyjnych w całej w Polsce (wsparcie PKP S.A. i Jet Line). Jednocześnie, od 14 listopada po wejściu na stronę www.emeryturanamaxa.pl użytkownicy byli automatycznie przekierowywani na stronę www.ZnamTeNumery.pl, gdzie oczywiście zamiast stracić dane czy pieniądze, otrzymali cenną lekcję, która pomoże im uniknąć podobnych pułapek w przyszłości.

20 listopada rozpoczął się drugi etap kampanii. W tych samych kanałach i na tych samych nośnikach do końca 2024 r. będzie wyświetlane wideo i kreacje z wyjaśnieniem jej założeń.  Do grona partnerów na tym etapie dołączyła także Poczta Polska, sieć kin Helios, Radio Pogoda (Grupa Agora), magazyny „Przyjaciółka”, „100 rad” (Wydawnictwo Bauer), „Głos Seniora”, a także organizacje takie jak Polski Związek Kół Gospodyń Wiejskich, Ogólnopolska Federacja Stowarzyszeń Uniwersytetów III Wieku oraz Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów. Kampania jest również wyświetlana w placówkach ZUS, sanatoriach i komunikacji miejskiej w wybranych miastach w Polsce.

– Seniorzy to dla nas bardzo ważna grupa społeczna.Dlatego we współpracy z Komendą Główną Policji, Fundacją Telewizji Puls „Pod Dębem”, ekipą „Lombardu” oraz licznymi partnerami staramy się nie tylko dostarczać im rozrywkę, lecz także niezbędną wiedzę. Wierzymy, że w ten sposób komercyjny nadawca może realizować ważną społecznie misję. Żyjemy w czasach, w których to, co widzimy w Internecie, może być dalekie od rzeczywistości, nawet jeśli wygląda przekonująco – powiedział Dariusz Dąbski, Prezes Telewizji Puls. – Jednym z celów działalności naszej Fundacji  jest m.in. dbałość o bezpieczeństwo seniorów i ich ciągła edukacja technologiczna. Ważne jest, by zachowywali szczególną ostrożność i dokładnie sprawdzali wszystkie oferty, reklamy i wiadomości, które do nich trafiają, nawet jeśli pochodzą od rzekomych bliskich – dodaje Erin Dąbska, Prezes Fundacji Telewizji Puls „Pod Dębem”.

Cel kampanii oraz zatrważające statystyki

Statystyki dotyczące cyberbezpieczeństwa w Polsce i przestępstw przeprowadzanych za pomocą Internetu są zatrważające. W ciągu ostatnich 4 lat liczba incydentów naruszenia bezpieczeństwa w sieci wzrosła o prawie 800%, a w stosunku do ubiegłego roku – to wzrost o ponad 40 000 zarejestrowanych incydentów.

Historyczne porównanie liczby incydentówLiczba incydentów[5]
202380 267
202239 683
202129 483
202010 420
20196 484
20183 739
20173 182
20161 926

– Niestety dzisiejsze czasy to w wielu przypadkach czasy spreparowanych wiadomości.  Coraz bardziej zaczyna zacierać się granica między tym, co jest prawdziwe a tym, co tylko udaje prawdziwe. Każdy z nas spotkał się na pewno z takimi przykładami. Wystarczy film z wakacji, czy kilka zdjęć, którymi tak chętnie dzielimy się w social mediach,  aby móc stworzyć coś naprawdę przekonującego. Pamiętajmy, że cyberprzestępcy mogą podszywać się także pod naszych najbliższych, czy wykorzystywać wizerunki osób znanych i lubianych, żeby nas oszukać. Dlatego tak ważna jest edukacja. Poprzez naszą  AI-ową odsłonę akcji #ZnamTeNumery chcemy, żeby seniorzy i ich bliscy mieli świadomość, że metody oszustów zmieniają się wraz z rozwojem różnych narzędzi, w tym sztucznej inteligencji. Nie oznacza to, że powinniśmy się jej bać i unikać. Musimy być jednak ostrożni i wyczuleni na nowe sposoby działania oszustów, znać słabość tych narzędzi. Dodatkowo istotna pozostaje też obietnica łatwego i szybkiego zarobku, wielkiej wygranej, okazyjnego zakupu – to są kluczowe treści kampanii scammerskich. Wszelkie nierealne, zbyt pięknie brzmiące obietnice od razu powinny wzbudzać naszą czujność. Aktualne pozostaje hasło naszej kampanii: Poznaj numery oszustów i nie daj się nabrać. Dodalibyśmy tylko: PoznAI (kolejne) numery oszustów i nie daj się nabrać” powiedziała Justyna Ganczarek, Dyrektor Marketingu i Sprzedaży Telewizji Puls.

– Świat dynamicznie zmienia się, powszechnie korzystamy z dobrodziejstwa nowoczesnych technologii, które w znacznym stopniu ułatwiają nam codzienne życie. Zmiany te są szczególnie widoczne w zakresie komunikacji interpersonalnej, ale również tej urzędowej. Powszechnie korzystamy z różnego rodzaju social mediów czy też komunikatorów elektronicznych, o usługach bankowych nie wspominając. Świat nie jest jednak czarno-biały i co nie wszyscy niestety dostrzegają, niewłaściwie wykorzystanie nowych technologii może nieść wiele realnych zagrożeń. O ile profesjonalne podmioty dostrzegają tę prawidłowość stosując coraz nowsze środki bezpieczeństwa, o tyle najsłabszym ogniwem są ich użytkownicy, którzy często z różnych przyczyn, wykazują się wielką niefrasobliwością. Polska Policja dostrzegła zagrożenia płynące ze świata cyfrowego powołując do życia w 2022 roku wyspecjalizowaną, wyodrębnianą jednostkę organizacyjną w postaci Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości, której zadaniem jest zapewnienie bezpiecznej cyberprzestrzeni. Po wprowadzeniu do powszechnego użytku sztucznej inteligencji, granice między rzeczywistością, a światem cyfrowym coraz bardziej zacierają się. Zauważyć należy, że tak naprawdę ofiarami scamu są również osoby publiczne jak politycy, sportowcy, czy aktorzy, których wizerunki budzące zaufanie czy sympatię generowane są i wykorzystywane bez ich wiedzy i zgody.   Oprócz technologii, którą dysponuje Policja, elementem równie, a w określnych sytuacjach nawet istotniejszym, jest podnoszenie świadomości społecznej w zakresie bezpiecznego korzystania z sieci. Jest to ogromne pole do działania dla całej Policji, ale i dla podmiotów, które aktywnie chcą i potrafią włączyć się w działania na rzecz bezpieczeństwa, wykorzystując przy tym, co warto podkreślić, nowoczesne kanały komunikacji, ale i formy, w celu dotarcia do możliwe największych grup społecznych, czego przykładem jest współpraca z Telewizją Puls. Co prawda kampania dedykowana jest seniorom, a okazją do jej nowej odsłony jest Światowy Dzień Seniora, to należy zauważyć jednak, że tak naprawdę skutki cyberzagrożeń odczuwane są przez całe otoczenie seniorów, a więc nas wszystkich. Okazuje się, że powszechna edukacja w zakresie cyberbezpieczeństwa oraz przestrzeganie podstawowych, prostych zasad może skutecznie nas ochronić przed zakusami cyberprzestępców, w myśl jakże trafnego hasła kampanii #ZnamTeNumery – powiedział nadinspektor Roman Kuster, I Zastępca Komendanta Głównego Policji.

Kampania społeczna #ZnamTeNumery – dotychczasowe
działania i najbliższe plany

Kampania społeczna #ZnamTeNumery została  zainaugurowana w październiku 2023 roku i od początku była zorientowana na kwestię bezpieczeństwa osób starszych. Szerokie działania prowadzone przez Telewizję Puls we współpracy z Komendą Główną Policji, Fundacją Telewizji Puls „Pod Dębem”, aktorami z hitowego serialu „Lombard. Życie pod zastaw” i szeregiem organizacji wspierających docierają do tysięcy seniorów. Jednocześnie, liczba zgłoszeń incydentów naruszających cyberbezpieczeństwo w Polsce drastycznie wzrasta.

Najnowsza odsłona kampanii #ZnamTeNumery – Emerytura na maxa – powstała przy wsparciu wielu partnerów. Są to: magazyny „Przyjaciółka” i „100 rad” (wydawnictwo Bauer) oraz „Głos Seniora”, w których cyklicznie będą się ukazywać materiały redakcyjne dotyczące metodyki działania oszustów. Wśród partnerów znalazły się także Radio Pogoda, w którym pojawiają się rozmowy z ekspertami.  Kampania jest emitowana na ekranach partnerów – w sieci kin Helios, nośnikach Digital OOH Jetline, Poczty Polskiej i PKP S.A. oraz na antenach TV Puls i Puls 2. Wspólne działania z partnerami potrwają do końca 2024 r. i będą wspierane także przez Polski Związek Kół Gospodyń Wiejskich, Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów oraz Ogólnopolską Federację Stowarzyszeń Uniwersytetów III Wieku. Kampania jest również wyświetlana w placówkach ZUS, sanatoriach i komunikacji miejskiej w wybranych miastach w Polsce.

Za koncepcję kreatywną odpowiada Dział Marketingu, Dział Autopromocji Telewizji Puls oraz agencja Jump, a za działania mediowe  – Dział Marketingu Telewizji Puls i dom mediowy Mediacore.